Δυσορθογραφία
Δυσορθογραφία είναι η δυσκολία που αφορά την ικανότητα του παιδιού να αντιστοιχεί με ευκολία φωνήματα και γραφήματα. Σύμφωνα με την «Ελληνική Εταιρία Δυσλεξίας», η Δυσορθογραφία ορίζεται ως «η δυσκολία στην εκμάθηση της ορθογραφίας και των κανόνων που τη διέπουν». Η δυσκολία αυτή εντοπίζεται τόσο στο επίπεδο της λέξης, όσο και στο επίπεδο της σύνταξης, της πρότασης και της παραγράφου. Η Δυσορθογραφία ανήκει στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες. Μπορεί να συνυπάρχει με τη Δυσλεξία και οποιαδήποτε άλλη Μαθησιακή Δυσκολία ή να εμφανίζεται αυτόνομα.
Οι μαθητές που παρουσιάζουν Δυσορθογραφία δυσκολεύονται να κατανοήσουν, να αποκωδικοποιήσουν και να αποθηκεύσουν τους κανόνες ορθογραφίας, γι’ αυτό και κάνουν λάθη. Επίσης, παρουσιάζουν ελλείμματα στην οπτικοακουστική αντίληψη και επεξεργασία, τη γλώσσα και τη μνήμη.
Συμπτώματα και Χαρακτηριστικά Δυσορθογραφίας
• Παραλείψεις γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων
• Αντιστροφές γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων
• Αντικατάσταση γραμμάτων των οποίων οι ήχοι είναι φωνολογικά συγγενείς ή μοιάζουν μεταξύ τους ως προς τη μορφή (δ-β, δ-θ, β-φ, γ-χ, β-θ, κ-χ).
• Παραποίηση φωνηέντων (πέντα αντί για πέντε).
• Προσθήκη φθόγγων ή συλλαβών (ποποδήλατο)
• Μετακίνηση γραμμάτων μέσα στην ίδια λέξη
• Ορθογραφικά λάθη σε βασικούς κανόνες (παίζο)
• Αδυναμία στην αυτοματοποίηση των καταλήξεων
• Χρήση καθρεφτικής γραφής (ρ-9, ε-3)
• Απουσία διαστημάτων μεταξύ δύο λέξεων (το δικομου)
• Λανθασμένη χρήση των κεφαλαίων γραμμάτων. (Ξεκινούν καινούρια πρόταση με μικρό γράμμα ή γράφουν μία λέξη με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, ενώ δεν είναι κύριο όνομα)
• Λανθασμένη ή καθόλου χρήση του τόνου
• Αδυναμία στη γενίκευση των κανόνων ορθογραφίας των ομοιοκατάληκτων και παράγωγων λέξεων.
• Διαφορετικός τρόπος γραφής της ίδιας λέξης μέσα στο ίδιο κείμενο
• Αδυναμία στη σύνδεση της ορθογραφίας της λέξης με τη σημασία της ( τις αντί για της)
• Συντακτικά λάθη (Τα γατάκια έτρεχε)
Τα συμπτώματα αυτά είναι ενδεικτικά. Κάθε παιδί έχει διαφορετική προσωπικότητα γι’ αυτό και χρήζει εξατομικευμένης αξιολόγησης.
Για να πούμε ότι το παιδί παρουσιάζει Δυσορθογραφία χρειάζεται να εμφανίζει παραπάνω από ένα σύμπτωμα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών.
Αντιμετώπιση Δυσορθογραφίας
Η αντιμετώπιση της Δυσορθογραφίας, όπως και οποιασδήποτε άλλης Μαθησιακής Δυσκολίας γίνεται από εξειδικευμένους επιστήμονες, όπως Ειδικούς Παιδαγωγούς, Λογοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Ψυχολόγους. Αφού αξιολογήσουν την κατάσταση του παιδιού, σχεδιάζουν τη θεραπεία με βάση τις ανάγκες και τα ελλείμματα κάθε παιδιού ξεχωριστά. Οι γονείς οφείλουν να τους συμβουλεύονται και να ακολουθούν τις οδηγίες τους, καθώς η εκπαίδευση συνεχίζεται σε όλους τους χώρους, που κινείται το παιδί και δε σταματά με το πέρας της εκάστοτε συνεδρίας.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι το παιδί με οποιαδήποτε Μαθησιακή Δυσκολία ΔΕΝ είναι τεμπέλικο. Ωστόσο, έχει ειδικές ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ανάγκες και χρειάζεται την βοήθεια των γονέων, των δασκάλων και των ειδικών επιστημόνων για να βελτιώσει τις δεξιότητές του και στη συνέχεια, τη σχολική του επίδοση.
Νίκη Λουκά B.A., M.Phil.
Ειδική Παιδαγωγός
Η Νίκη Λουκά είναι απόφοιτος του Τμήματος Επιστημών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης της Φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Βιέννης.